Kırgızistan’da kız kaçırmakla bir aylık savaş kampanyası başladı. Medeni hakların savunucularına göre,son zamanlarda evlenmeye zorlamak amacıyla kaçırılmış kızların sayısı l5-l6 bini buluyor. Genç erkekler, ağır suç olan kız kazırmanın sadece ulusal gelenek olduğunu savunuyor.
Gerçekten de geçmişte Orta Asya,Kafkasya,Ortadoğuda kızların evlenmeye zorlamak amacıyla kaçırılması, pratik olarak olagan bir şeydi. Günümüzde görülmemiş kadar büyük boyutlar aldı. Rusya Bilimler Akademisi Kültüroloji Enstitüsü görevlisi Leonid Kitayev-Smık şimdiki durum kültür değerlerinin değişiminin belirtisidir,dedi ve şöyle konuştu:
Eski zamanlarda nikah töreni kapsamında kız kaçırma merasimi vardı.Erkek kızı kaçırmakla yığıtlığını, soyunu sürdürmek yeteneğini sergiliyordu.Çünkü kızın kaçırılmasını babası,kardeşleri, amcaları önlemeliydi. Yani eski zamanlarda kız kaçırma merasimi,erkekler arasındaki bir ceşit yigitlik yarışmalarıydı. Günümüzde ise kız kaçırılması daha çok insanın köleleştirilmesine benziyor. Çünkü kaçırılmış kız köle haline düşüyordu.
Eski zamanlarda erkek kızı kaçırırken kahramanlık göstermekle onu düşmanların saldırısı sırasında savunabileceğina ve refah içindeki hayatını sağlayabileceğine ailesini inandırmaya çalışıylordu.Kaçırılmış kızın anababalarına başlık parası veriliyordu, Bu,erkeğin varlıklı olmasının belirtisiydi. Bazı halklarda gelin için başlık parası vermek geleneği yaşamaya devam ediyor. Fakat günümüzün şartlarında çoğunlukla gelinin ailesine başlık parası verecek halde olmayan erkeklerin kız kaçırma yoluna girdiklerini kaydeden Leonid Kitayev-Smık şunları söyledi:
Finansal güçlükler çeken erkekler bunu yapıyor. Birçok Kırgız genci, gelin için ailesine verilecek başlık parasını kazanmak amacıyla Rusya’ya çalışmaya gidiyor. Bunu yapmak imkanları olmayanlara düşen,kız kaçırmak oluyor. Böyle durum ülkedeki yoksullaşmanın belirtisidir. Kırgızistan daha zengin bir ülke olursa kız kaçırma olayları azalacak.
Kız kaçırma olaylarının çok olduğu ülkelerin makamları değişik yollara başvurarak böyle duruma son vermek çabalarında bulunuyor.Örneğin Çeçenistan cumhurbaşkanı Ramazan Kadırov kızın evlenmesine babasının rızası olmayınca nikah kaydının yapılmasını yasakladı. Fakat bu yasağın etki yapmadığı oluyor. Psikolog Alisa Metelina ,Doğu gelenekleri gereğince kaçırılan kızın kendisini kaçırmış erkekle evlenmeye zorunlu olduğunu kaydetti ve böşye konuştu:
Genç bir erkek bir kızla evlenmek isterse ve anasıyla babası evlenmesine razı olursa kızın fikri sorulmaz. Böylece kızı kaçırmak imkanları açılır.Kıçırılmış kız kendisini kaçırmış erkekle evlenmek zorunda kalır. Aksi halde kendisi ve ailesi rezil olur.
Rusya Hukuk dairesi görevlisi Konstantin Gusov,oysa Birleşmiş Milletler İnsan Hakları anlaşması gereğince insanın seçim yapma özgürlüğü olduğunu hatırlatarak şunları söyledi:
Genel insan hakları var ki,Rusya bunları kabul ederek uygulıyor. Kırgızistan da birçok uluslararası anlaşmada beyan edilen demokratik değerleri kabul ettiğini belirtiyor. Ama kızı kaçırmakla evlenmeye zorlama insan haklarının en azından iki kuralının ihlalidir. Dolaşım serbestliği ve aile kurmak amacıyla seçim yapma serbestliğinin ihlal edilmesi söz konusudur.
Hukuk açısından bu çok doğru.Fakat toplumda eskimiş ahlak anlayışı korundukça ceza yasası kızları kaçırılmaktan koruyamayacak. Kazakistan’daki bir toplumsal kadın örgütlerinden birinin verilerine göre, 20l0-de ülkede l200 kız kaçırıldı.Yalnızca ikisi kendisini kaçırmış olanlara karşı dava açtı.
Kırgızistan makamları kız kaçırmakla savaş kampanyası açmakla halka,gerekçeleri ne olursa olsun kız kaçırmanın cezalandırılması gereken ağır bir suç olduğunu tanıtma yolunda gayretler gösteriyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder